Phần I - ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẠNG NGỮ
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp.
Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ "văn minh", "khai hóa" của thực dân cũng không làm ra được một tất sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người. Cối xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc.
(Thép mới)
1. Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học, hãy xác định trạng ngừ trong mỗi câu trên.
2. Các trạng ngữ vừa tìm được bổ sung cho câu những nội dung gì?
3. Có thế chuyến các trạng ngữ nói trên sang những vị trí nào trong câu?
1. Xác định trạng ngữ:
- Dưới bóng tre xanh
- đã từ lâu đời
- đã mấy nghìn năm
- đời đời, kiếp kiếp
- từ nghìn đời nay
2. Trạng ngữ vừa tìm được bổ sung cho câu những nội dung:
- Dưới bóng tre xanh → trạng ngữ chỉ nơi chốn (rõ về không gian).
- đã từ lâu đời → trạng ngữ chỉ thời gian
- đã mấy nghìn năm → trạng ngữ chỉ thời gian
- đời đời, kiếp kiếp → trạng ngữ chỉ thời gian
- từ nghìn đời nay → trạng ngữ chỉ thời gian
3. Có thể chuyển những trạng ngữ trên sang đầu câu, giữa câu, cuối câu.
Phần II - LUYỆN TẬP
Bốn câu thơ đều có cụm từ mùa xuân. Hãy cho biết, trong câu nào cụm từ mùa xuân là trạng ngữ? Trong những câu còn lại, cụm từ mùa xuân đóng vai trò gì?
a) Mùa xuân, … mùa xuân → chủ ngữ, vị ngữ
b) Mùa xuân → trạng ngữ
c) mùa xuân → bổ ngữ
d) Mùa xuân! → câu đặc biệt
Tìm trạng ngữ trong các đoạn trích. (SGK trang 40)
a)
- Như báo trước mùa về của một thức quà thanh nhã và tinh khiết → trạng ngữ cách thức.
- Khi đi qua những cánh đồng xanh, mà hạt thóc … tươi → trạng ngữ chỉ thời gian.
- Trong cái vỏ xanh kia → trạng ngữ địa điểm.
- Dưới ánh nắng → trạng ngữ nơi chốn.
b)
- Với khả năng thích ứng … đây → trạng ngữ cách thức.
Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học
a) Hãy phân loại các trạng ngữ vừa tìm được ở bài tập 2.
b) Kể thêm các loại trạng ngữ khác mà em biết. Cho ví dụ minh họa.
a) Phân loại các trạng ngữ vừa tìm được ở bài tập 2:
- Như báo trước mùa về một thứ quà thanh nhã và tinh khiết: Trạng ngữ chỉ cách thức.
- Khi đi qua những cánh đồng xanh, mà hạt thóc nếp đầu tiên làm trĩu thân lúa còn tươi: Trạng ngữ chỉ thời gian.
- Trong cái vỏ xanh kia: Trạng ngữ chỉ địa điểm, nơi chôn
- Dưới ánh nắng: Trạng ngữ chỉ địa điểm, nơi chốn.
- Với khả năng thích ứng với hoàn cảnh lịch sử như chúng ta vừa nói trên đây: Trạng ngữ chỉ cách thức.
b) Một số loại trạng ngữ khác mà em biết: trạng ngữ chỉ phương tiện, trạng ngữ chỉ nguyên nhân, mục đích, …
- Ví dụ:
- Bằng chất giọng hát thiên phú, anh ấy đã khiến sân khấu trở nên bừng sáng.
→ Bằng chất giọng thiên phú: trạng ngữ chỉ phương tiện.
-
- Để học giỏi môn Toán, chúng ta cần phải chăm chỉ làm bài.
→ Để học giỏi môn Toán: trạng ngữ chỉ mục đích.
Thảo luận