Phần I - PHÓ TỪ LÀ GÌ?
Các từ in đậm sau đây bổ sung ý nghĩa cho những từ nào ? Những từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại nào ?
a) Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người, tuy mất nhiều công mà vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc.
(Em bé thông minh)
b) Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng.
(Tô Hoài)
- Các từ in đậm bổ nghĩa cho những từ sau:
a)
-
- đã: bổ nghĩa cho đi
- cũng: bổ nghĩa cho ra
- vẫn chưa: bổ nghĩa cho thấy
- thật: bổ nghĩa cho lỗi lạc
b)
-
- được: bổ nghĩa cho soi gương
- rất: bổ nghĩa cho ưa nhìn
- ra: bổ nghĩa cho to
- rất: bổ nghĩa cho bướng
- Những từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại:
- Động từ: đi, ra, thấy, soi
- Tính từ: lỗi lạc, ưa nhìn, to, bướng
Các từ in đậm đứng ở những vị trí nào trong cụm từ ?
- Các từ in đậm đứng ở trước hoặc sau động từ hoặc tính từ.
Phần II - CÁC LOẠI PHÓ TỪ
Tìm các phó từ bổ sung ý nghĩa cho những động từ, tính từ in đậm :
a) Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
(Tô Hoài)
b) Em xin vái cả sáu tay. Anh đừng trêu vào... Anh phải sợ...
(Tô Hoài)
c) [...] không trông thấy tôi, nhưng chị Cốc đã trông thấy Dế Choắt đang loay hoay trong cửa hang.
(Tô Hoài)
- Các phó từ:
- a) lắm
- b) đừng
- c) không, đã, đang
Điền các phó từ đã tìm được ở phần I và phần II vào bảng phân loại theo mẫu dưới đây:
|
Phó từ đứng trước |
Phó từ đứng sau |
|
|
Chỉ quan hệ thời gian |
đã, đang |
|
|
Chỉ mức độ |
thật, rất |
lắm |
|
Chỉ sự tiếp diễn tương tự |
cũng, vẫn |
|
|
Chỉ sự phủ định |
không, chưa |
|
|
Chỉ sự cầu khiến |
đừng |
|
|
Chỉ kết quả và hướng |
|
ra |
|
Chỉ khả năng |
|
được |
Kể thêm những phó từ mà em biết thuộc mỗi loại nói trên.
- Một số phó từ :
- Chỉ quan hệ thời gian : sẽ, từng, ...
- Chỉ mức độ : hơi, cực kì, quá, ...
- Chỉ sự tiếp diễn tương tự : đều, lại, mãi, ...
- Chỉ sự phủ định : chẳng, ..
- Chỉ sự cầu khiến : hãy, chớ, ...
- Chỉ kết quả và hướng : chắc, vào, ...
- Chỉ khả năng : có thể, ...
Phần III - LUYỆN TẬP
Tìm phó từ trong những câu sau đây và cho biết mỗi phó từ bổ sung cho động từ, tính từ ý nghĩa gì?
a) Thế là mùa xuân mong ước đã đến. Đầu tiên, từ trong vườn , mùi hoa hồng, hoa huệ sực nức. Trong không khí không còn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo mà bây giờ đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời. Cây hồng bì cởi bỏ hết những cái áo lá già đen thủi. Các cành cây đều lấm tấm màu xanh. Những cành hoa xoan khẳng khiu đương trổ lá lại sắp buông tỏa ra những tàn hoa sang sáng, tim tím. Ngoài kia, răng bụt cũng sắp có nụ.
Mùa xuân xinh đẹp đã về. Thế là các bạn chim đi tránh rét cũng sắp về.
(Tô Hoài)
b) Qủa nhiên, con kiến càng đã xâu được sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc hộ cho nhà vua trước con mắt thán phục của sứ giả nước láng giềng.
(Em bé thông minh)
- Các phó từ:
- a) đã đến, không còn ngửi thấy, đã cởi bỏ hết, đều lấm tấm màu xanh, đương trổ lá lại sắp buông toả ra, cũng sắp có nụ, đã về, cũng sắp về
- b) đã xâu được sợi chỉ".
- Ý nghĩa của mỗi phó từ:
|
Phó từ |
Ý nghĩa |
|
đã |
Chỉ quan hệ thời gian |
|
không |
Chỉ sự phủ định |
|
lại |
Chỉ sự tiếp diễn |
|
cũng |
Chỉ chỉ sự tiếp diễn |
|
được |
Chỉ kết quả |
Thuật lại sự việc Dế mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết thảm thương của Dế Choắt bằng một đoạn văn ngắn từ ba đến năm câu. Chỉ ra một phó từ được dùng trong đoạn văn ấy và cho biết em dùng phó từ đó để làm gì?
- Thuật lại việc Dế Mèn trêu chị Cốc:
- Hôm đó là một ngày đẹp trời, Dế Mèn trông thấy chị Cốc đang đứng rỉa cánh bèn cất giọng trêu. Nghe thấy tiếng trêu, chị Cốc đã giáng ngay tai họa xuống đầu Dế Choắt. Sự việc diễn ra bất ngờ và nhanh quá, Choắt trở tay không kịp, cậu đành thế mạng cho trò nghịch tai quái của Dế Mèn.
- Tác dụng của các phó từ:
- đã, đang: chỉ quan hệ thời gian.
- bất ngờ, quá: chỉ mức độ.
- không kịp: chỉ khả năng.
Chính tả (nghe - viết) : Bài học đường đời đầu tiên (từ Những gã xốc nổi đến những cử chỉ ngu dại của mình thôi).
Học sinh tự thực hiện.
Nhiều người quan tâm
Thảo luận