Hướng dẫn trả lời
Bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa tả cơn mưa ở vùng nào và vào mùa nào?
Cơn mưa được tả qua hai giai đoạn: lúc sắp mưa và lúc đang mưa. Dựa vào thứ tự miêu tả, em hãy tìm bố cục của bài thơ.
- Bài thơ tả cơn mưa rào mùa hạ ở vùng nông thôn Bắc Bộ.
- Bố cục: 2 đoạn
- Đoạn 1 (Từ đầu đến “Ngọn mùng tơi / Nhảy múa”): Cảnh lúc sắp mưa.
- Đoạn 2 (Còn lại): Cảnh trong cơn mưa.
Nhận xét về thể thơ, cách ngắt nhịp, gieo vần trong bài thơ và nêu tác dụng đối với việc thể hiện nội dung (tả trận mưa rào ở làng quê).
- Thể thơ tự do, câu thơ ngắn, nhịp điệu nhanh, dồn dập, cách gieo vần linh hoạt (ra – già, con – tròn,…) → Tạo nên nhịp điệu nhanh và dồn dập theo đợt như cơn mưa rào mùa hè.
Bài thơ miêu tả rất sinh động trạng thái và hoạt động của nhiều cây cối, loài vật trước và sau cơn mưa. Em hãy tìm hiểu:
a) Hình dáng, trạng thái, hoạt động của mỗi loài lúc sắp mưa và trong cơn mưa. Tìm những động từ và tính từ miêu tả và nhận xét về việc sử dụng các từ ấy.
b) Nêu các trường hợp sử dụng phép nhân hoá để miêu tả thiên nhiên trong bài thơ. Hãy phân tích tác dụng của biện pháp ấy trong một số trường hợp đặc sắc.
a) Hình dáng, trạng thái, hoạt động của mỗi loài vật qua những tính từ động từ miêu tả:
- Lúc sắp mưa:
- Mối trẻ bay cao, mối già bay thấp
- Kiến hành quân đầy đường
- Cây mía: múa gươm
- Cỏ gà: rung tai nghe
- Bụi tre: gỡ tóc
- Hàng bưởi: đu đưa bế con
- Cây dừa: sải tay bơi
- Ngọn mùng tơi: nhảy múa
- Mối: bay cao, bay thấp
- Gà con: tìm nơi ẩn nấp
- Trong cơn mưa:
- Cóc: nhảy
- Chó: sủa
- Cây lá hả hê
- Bố đi cày về
→ Tác dụng của việc sử dụng các động từ, tính từ đã làm cho thế giới cây cối, loài vật trở nên phong phú, sinh động như con người.
b) Các trường hợp sử dụng phép nhân hóa:
- Ông trời mặc áo giáp đen
- Mía múa gươm
- Kiến hành quân đầy đường
- Cỏ gà rung tai nghe
- Bụi tre tần ngần gỡ tóc
- Cây dừa sải tay bơi
- Sấm ghé xuống sân khanh khách cười
→ Phép nhân hóa khiến thế giới cây cỏ, loài vật trở nên giống như con người. Qua đó, thể hiện óc quan sát, liên tưởng thú vị của tác giả.
Gần hết bài thơ chỉ miêu tả thiên nhiên, đến cuối bài mới hình ảnh con người:
Bố em đi cày về
Đội sấm Đội chớp
Đội cả trời mưa ...
Em hãy nhận xét về ý nghĩa biểu tượng cho tư thế, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trước thiên nhiên trong hình ảnh trên.
- Ý nghĩa biểu tượng cho tư thế, sức mạnh và vẻ đẹp của con người trước thiên nhiên trong đoạn cuối bài:
- Ca ngợi vẻ đẹp lao động cần cù của con người nông dân bình dị chống chọi vượt qua và chiến thắng những trở ngại của thiên nhiên.
- Hình ảnh con người mang tầm vóc lớn lao và tư thế hiên ngang, sức mạnh to lớn có thể sánh với thiên nhiên vũ trụ.
Nhiều người quan tâm
Thảo luận