Soạn văn 8
Câu ghép

Soạn văn 8

Câu ghép

  1. Soạn văn
  2. Lớp 8
  3. Câu ghép

Hướng dẫn trả lời
Hướng dẫn trả lời

Phần I

ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU GHÉP

1.

Trả lời câu 1 (trang 111 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Câu có cụm C-V:

"Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp".

2.

Trả lời câu 2 (trang 111 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Cấu tạo của những câu có hai cụm C-V:

  • Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
  • Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.

3.

Trả lời câu 3 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Trình bày kết quả phân tích ở hai bước trên:

Kiểu cấu tạo câu

Câu cụ thể

Câu có một cụm C - V

Buổi mai hôm ấy … con đường làng dài và hẹp.

Câu có hai hoặc nhiều cụm C - V

Cụm C – V nhỏ nằm trong cụm C – V lớn

Các cụm C – V không bao chứa nhau

Cảnh vật chung quanh … hôm nay tôi đi học.

4.

Trả lời câu 4 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

  • Câu ghép: câu có 2 cụm C-V trở lên.
  • Câu đơn: câu có 1 cụm C-V.
Phần II

CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU

1.

Trả lời câu 1 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Tìm thêm câu ghép:

Những ý tưởng ấy// tôi chưa lần nào ghi trên giấy, vì hồi ấy tôi// không biết ghi và ngày nay tôi// cũng không nhớ hết.

2.

Trả lời câu 2 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Các vế câu được nối với nhau:

  • C1 - V1 nối với C2 - V2 bằng dấu phẩy.
  • C2 - V2 nối với C3 - V3 bằng từ nối “và”, “vì”.

3.

Trả lời câu 3 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):

Ví dụ về cách nối vế câu trong câu ghép:

  • Mình đọc hay tôi đọc.
  • Tôi đến chơi nhưng anh ấy lại không ở nhà.
  • Chúng tôi mua chứ chúng tôi không xin.
  • Càng yêu người bao nhiêu, càng yêu người bấy nhiêu.
  • Ai làm người ấy chịu.
  • Hễ anh ấy đến thì tôi cho anh về.
Phần III

LUYỆN TẬP

Câu 1 Trang 113 SGK Ngữ Văn 8 - Tập 1

Tìm câu ghép trong các đoạn trích dưới đây. Cho biết trong mỗi câu ghép, các vế câu được nối với nhau bằng những cách nào.

a. Dần buông chị ra, đi con ! Dần ngoan lắm nhỉ ! U van Dần, u lạy Dần ! Dần hãy để chị đi với u, đừng giữ chị nữa. Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ ! Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không. Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lí vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cà Dần nữa đấy.

(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

b) Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng. Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.

(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

c) Rồi hai con mắt long lanh của cô tôi chằm chặp đưa nhìn tôi. Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất : lòng tôi càng thắt lại, khoé mắt tôi đã cay cay.

(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

d) Một hôm, tôi phàn nàn việc ấy với Binh Tư. Binh Tư là một người láng giềng khác của tôi. Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá. Hắn bĩu môi và bảo :
- Lão làm bộ đấy!

(Nam Cao, Lão Hạc)

Câu ghép:

a)

  • U van Dần, u lạy Dần! (Không dùng từ nối)
  • Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! (Không dùng từ nối)
  • Sáng nay người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không? (Không dùng từ nối)
  • Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lí vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần đấy. (Không dùng từ nối)

b)

  • Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ, khóc không ra tiếng. (Không dùng từ nối)
  • Giá những cổ tục đầy đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết định vồ lấy ngay mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi. (Có dùng từ nối)

c) Tôi im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt đã cay cay. (Không dùng từ nối)

d) Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lương thiện quá. (Có dùng từ nối)

Câu 2 Trang 113 SGK Ngữ Văn 8 - Tập 1

Với mỗi cặp quan hệ từ dưới đây, hãy đặt một câu ghép.

a) vì... nên... (hoặc hởi vì... cho nên...; sở dĩ... là vì...)
b) nếu... thì ... (hoặc hễ... thì ...;giá... thì ...)
c) tuy... nhưng... (hoặc mặc dù... nhưng...)
d) không những... mà... (hoặc không chỉ... mà...; chẳng những... mà...)

Đặt câu:

a) Vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do, nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.

(Nguyễn Công Hoan)

b) Nếu ai cùng làm việc hết mình thì công việc sẽ tiến hành đúng với kế hoạch.

c) Tuy trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.

d) Không những cây không ra hoa mà lá cũng khô héo dần.

Câu 3 Trang 113 SGK Ngữ Văn 8 - Tập 1

Chuyển những câu ghép em vừa đặt được thành những câu ghép mới bằng một trong hai cách sau :
a) Bỏ bớt một quan hệ từ.
b) Đảo lại trật tự các vế câu.

a)

Anh có tài riêng mà tính lại thích tự do nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.

→ Anh chẳng chịu làm riêng cho một rạp nào vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do.

b)

Ai cũng làm việc hết sức mình thì công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch.

→ Công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch nếu ai cũng làm việc hêt sức mình.

c)

Trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.

→ Anh ấy vẫn nhất quyết lên đường dù trời mưa lớn.

Câu 4 Trang 114 SGK Ngữ Văn 8 - Tập 1

Đặt câu ghép với mỗi cặp từ hô ứng dưới đây:
a) ...vừa... đã... (hoặc... mới... đã...; ... chưa... đã...)
b) ... đâu... đấy... (hoặc... nào... nấy...; ... sao... vậy...)
c) ... càng ... càng.

Đặt câu ghép:

a) Chúng tôi chưa đến nơi thì xe đã hết xăng.

b) Ăn cây nào rào cây nấy.

c) Chúng ta càng lên cao, chúng ta càng nhìn được xa.

Câu 5 Trang 114 SGK Ngữ Văn 8 - Tập 1

Viết một đoạn văn ngắn về một trong các đề tài sau (trong đoạn văn có sử dụng ít nhất là một câu ghép) :
a) Thay đổi thói quen sử dụng bao bì ni lông.
b) Tác dụng của việc lập dàn ý trước khi làm bài tập làm văn.

Viết một đoạn văn ngắn:

Thay đổi thói quen sử dụng bao bì ni lông

Thói quen sử dụng bao bì ni lông của mỗi con người là một việc làm gây ôn nhiễm cho Trái Đất. Như ta đã biết, bao bì nI-lông có đặc tính không phân hủy pla-xtic. Cứ mỗi năm là hàng ngàn hàng triệu bao bì được sử dụng, thải rác bừa bãi. Không có người quét dọn bao bì ni lông lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của thực vật. Không những bao bì ni lông dẫn đến xói mòn đất tắc nghẽn cống rãnh kênh mương gây lũ lụt mà nó còn kèm theo là lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho con người: ung thư phổi, hen suyễn… Tuy nó rất tiện lời lại rẻ tiền thích hợp điều kiện sống nhưng tác hại ảnh hướng đến không nhỏ. Đừng đế thói quen xấu làm hại đến tương lai, lối sống của mình. Mỗi con người hãy chung tay góp phần xây dựng một môi trường sống xanh sạch đẹp, không có bao bì ni lông.

Nhiều người quan tâmNhiều người quan tâm

{{lessonTitle}}Thảo luận