Soạn văn 11
Nghĩa của câu
Hai thành phần nghĩa của câu
Câu 1 Trang 6 SGK Ngữ Văn 11 - Tập 2
So sánh hai câu trong từng cặp câu sau đây và trả lời câu hỏi nêu ở dưới:
- Hai câu trong mỗi cặp câu đều đề cập đến cùng một sự việc. Sự việc đó là:
- Cặp câu a1 và a2: đều nói đến sự việc Chí Phèo từng có thời "ao ước có một gia đình nhỏ"
- Cặp câu b1 và b2: Đều đề cập đến sự việc"người ta cũng bằng lòng" (nếu tôi nói)
- Câu thể hiện sự việc nhưng chưa tin tưởng chắc chắn đối với sự việc:
- Câu a1: kèm theo sự đánh giá nhưng chưa tin tưởng chắc chắn sự việc (từ "hình như")
- Câu thể hiện sự phỏng đoán có độ tin cậy cao đối với sự việc
- Câu a2 đề cập đến sự việc như nó đã xảy ra
- Câu thể hiện sự nhìn nhận và đánh giá bình thường của người nói đối với sự việc
- Câu b1 thể hiện sự đánh giá chủ quan của người nói về kết quả sự việc còn câu b2 chỉ đơn thuần đề cập đến sự việc.
Hướng dẫn luyện tập
Câu 1 Trang 9 SGK Ngữ Văn 11 - Tập 2
Hãy phân tích nghĩa sự việc trong từng câu thơ ở bài “Thu điếu”?
Phân tích nghĩa sự việc trong từng câu thơ ở bài “Thu điếu”:
- Câu 1: Chỉ hai trạng thái: ao thu lạnh lẽo – nước trong veo.
- Câu 2: Đặc điểm của chiếc thuyền: bé
- Câu 3: Chỉ đặc điểm biếc và quá trình theo làn hơi gợn của sóng.
- Câu 4: Chỉ đặc điểm vàng và quá trình khẽ đưa vèo của lá.
- Câu 5: Chỉ trạng thái lơ lửng của tầng mây và đặc điểm xanh ngắt của trời.
- Câu 6: Chỉ đặc điểm quanh co của ngõ trúc và trạng thái vắng teo, không có khách.
- Câu 7: Chỉ tư thế tựa gối, buông cần.
- Câu 8: Chỉ hành động đớp của cá.
Câu 2 Trang 9 SGK Ngữ Văn 11 - Tập 2
Tách nghĩa tình thái và nghĩa sự việc trong những câu sau
Tách nghĩa tình thái và nghĩa sự việc trong những câu sau:
a. Có một ông rể quý như Xuân kể cũng danh giá thực, nhưng cũng đáng sợ lắm.
- Nghĩa sự việc: có ông rể quý như Xuân là danh giá nhưng cũng sợ.
- Nghĩa tình thái: công nhận (kể cũng, thực, đáng).
b. Có lẽ hắn cũng như mình, chọn nhầm nghề mất rồi.
- Nghĩa sự việc: cả hai chọn nhầm nghề.
- Nghĩa tình thái: phỏng đoán chưa chắc chắn (có lẽ).
c. Dễ họ cũng phân vân như mình, vì đến chính ngay mình, mình cũng không biết rõ con gái mình có hư hay là không!
- Sự việc 1: Họ cũng phân vân như mình → Tình thái 1: phỏng đoán (dễ).
- Sự việc 2: mình không biết con mình hư hay không → Tình thái 2: nhấn mạnh (đến chính ngay).
Câu 3 Trang 9 SGK Ngữ Văn 11 - Tập 2
Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống để câu sau thể hiện đúng hai thành phần: nghĩa sự việc và nghĩa tình thái.
Đáp án: hẳn
→ Tình thái khẳng định chắc chắn.
Thảo luận