Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận

a. Đoạn trích viết về ảnh hưởng của thơ văn Pháp đến các nhà thơ mới.

Quan điểm của tác giả: thừa nhận các nhà thơ mới chịu ảnh hưởng của thơ văn Pháp nhưng họ đã Việt hóa hoàn toàn và vẫn giữ được bản sắc riêng.

b. Thao tác lập luận được sử dụng chủ yếu trong đoạn trích là phân tích, ngoài ra còn có thao tác bình luận và bác bỏ.

c. Quan niệm sử dụng càng nhiều thao tác lập luận, đoạn văn càng hấp dẫn là sai lầm. Việc lựa chọn thao tác lập luận chủ yếu và các thao tác lập luận hỗ trợ cần căn cứ vào mục đích lập luận và mức độ nắm vấn đề của người viết. Mức độ thành công của việc vận dụng tổng hợp nhiều thao tác lập luận chính là mức độ thuyết phục, hấp dẫn của bài viết.

a. Bước thứ nhất

• Xác định chủ thể của bài văn: chọn vấn đề sẽ bàn (phẩm chất theo bạn đó là gì? sự năng động, sự nhạy bén, sáng tạo, có tri thức...)
• Xây dựng dàn ý:
  • Những yêu cầu của thời đại hôm nay đối với người thanh niên.
  • Để đáp ứng yêu cầu đó của thời đại, người thanh niên cần có phẩm chất ...
  • Người thanh niêm cần làm gì để có được phẩm chất ấy, cũng như duy trì và phát triển nó?

b. Bước thứ hai

• Suy nghĩ cách trình bày một luận điểm trong phần thân bài của dàn ý vừa xây dựng:
  • Chọn luận điểm nào để trình bày?
  • Luận điểm đó nằm ở vị trí nào trong bài văn?
  • Viết câu chủ đề.
  • Tổ chức các luận cứ theo hình thức lập luận nào để có thể làm nổi bật nhất luận điểm vừa được nêu ra? (phân tích, bác bỏ, so sánh hay bình luận).
  • Nên sử dụng kèm theo các thao tác lập luận.

c. Bước thứ ba

• Từ các bước chuẩn bị trên, các em tập viết thành một (hoặc một số) đoặn văn. (Chú ý tính liên kết giữa câu với câu, đoạn với đoạn; thể hiện rõ phong cách ngôn ngữ chính luận.
• Trình bày bài tập trước lớp, chỉnh sửa theo ý kiến góp ý của tập thể để viết bài đạt chất lượng cao hơn.

a. Chọn đề bài: Nên hay không nên bàn về những nhược điểm của người Việt Nam?

Có thể trình bày theo các ý sau

• Nêu những vẻ đẹp của người Việt Nam (Dũng cảm trong chiến đấu, cần cù trong lao động, giàu nhân ái...).
• Khẳng định:
  • Đó là niềm tự hào dân tộc.
  • Sự ngưỡng mộ của bạn bè trên thế giới.
  • Những phẩm chất giúp chúng ta xây dựng và bảo vệ đất nước.
• Người Việt Nam vẫn còn nhiều nhược điểm (ví dụ: sự trì trệ bảo thủ trong công việc; đấu tranh chống ngoại xâm thì xả thân quên mình nhưng đấu tranh chống tiêu cực còn kiêng nể, né tránh...). Chỉ ra tác hại của những nhược điểm.
• Khẳng định quan điểm: cần bảo vệ nhược điểm của người Việt Nam. Đó là một cách "cải tạo quốc dân tính" như nhà văn Lỗ Tấn (Trung Quốc) đã từng làm.

b.Viết đoạn văn có sử dụng kết hợp ít nhất 2 thao tác lập luận:

Từ những phân tích trên, có thể thấy ý chí cố gắng rèn luyện, vươn lên trong học tập và công việc là phẩm chất cần thiết, có ý nghĩa vô cùng quan trọng với thanh niên trong thời đại ngày nay.

Ý chí cố gắng rèn luyện, vươn lên  giúp mỗi người có tinh thần cầu tiến tạo động lực để cá nhân mỗi thanh niên phấn đấu đáp ứng được những yêu cầu trong công việc và học tập. Thật vậy, trong xã hội hiện nay, không chỉ riêng học tập, mà trong cả việc làm, những yêu cầu xung quanh các vấn đề đó càng ngày càng nhiều, những yêu cầu cũng càng ngày càng phức tạp. Nếu không có ý chí vươn lên, thì khi gặp một vấn đề khó khăn, người ta sẽ dễ nản lòng, không muốn tiếp tục phấn đấu. Việc luôn cố gắng rèn luyện, phấn đấu vươn lên sẽ để tại ấn tượng đẹp trong mắt những người xung quanh – đó là ấn tượng về sự nhiệt huyết, chăm chỉ và tinh thần cầu tiến.

Bên cạnh đó, ý chí cố gắng rèn luyện, vươn lên giúp thanh niên có thể đạt được những thành công xứng đáng trong sự nghiệp. Như đã nói, phẩm chất này giúp thanh niên có tinh thần cầu tiến, tạo động lực để mỗi cá nhân không ngừng phấn đấu – chính điều này sẽ góp phần quan trọng trong việc tạo nên thành công cho mỗi người : thành công trong chiếm lĩnh, làm chủ tri thức, thành công trong sự nghiệp của mình…