Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử

Nét đẹp của phong cảnh và tâm trạng của tác giả trong khổ thơ đầu:

• Câu thơ mở đầu “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”: lời mời mọc ân cần tha thiết và cũng là lời trách móc nhẹ nhàng. Nhà thơ tự phân thân để hỏi chính mình, câu hỏi bộc lộ khát khao và bao đau đớn.
• Thôn Vĩ hiện lên qua hồi tưởng của nhà thơ thật đẹp:
  • Nắng mới lên ở những hàng cau: những tia nắng mới của bình minh trên tàu lá cau còn ướt sương đêm và xanh rời rợi.
  • Vườn xanh như ngọc: một màu xanh mơn mởn trong sớm mai tràn đầy sức sống.

⇒ Tất cả gợi lên một  cảnh vườn quê đẹp và đầy sức sống - gần gũi, thân quen.

• “Lá trúc che ngang mặt chữ điền”: hình ảnh đẹp xuất hiện thấp thoáng sau khóm trúc, những lá trúc che ngang một khuôn mặt chữ điền → sự duyên dáng phúc hậu của con người hiền lành.
• Nghệ thuật cách điệu hoá: trong những ngôi nhà vườn xinh xắn, sau những hàng tre trúc, thấp thoáng có bóng ai đó kín đáo, dịu dàng phúc hậu, dễ thương.

⇒ Cảnh và người tạo nên được sự hài hoà. Cảnh đẹp và người đôn hậu.

Cảm xúc gợi ra từ các hình ảnh gió, mây, sông, trăng trong khổ 2:

• Buồn thảm và dự cảm chia lìa, li biệt:
  • Các đối tượng được miêu tả rời rạc, xa cách, chia lìa: gió – mây.
  • Cảnh vật buồn thảm, chuyển động yếu ớt, đơn điệu: dòng nước – hoa bắp.
• Hoài nghi, chán nản, dự cảm hạnh phúc không đến kịp với quỹ đời ngắn ngủi của mình:
  • Các hình ảnh biểu tượng cho hạnh phúc: trăng, thuyền trăng, sông trăng, bến trăng đặt trong tình huống đợi chờ vô vọng của nhà thơ.
  • Câu hỏi tu từ: Có… kịp tối nay? vừa hi vọng vừa vô vọng.

• Tâm sự của nhà thơ trong khổ 3: mong ngóng, mơ mộng về cuộc tương phùng với “em” nhưng nhà thơ tự hiểu tất cả chỉ là ảo ảnh, càng mong đợi càng xa xăm.
  • Động từ “mơ”, điệp ngữ “khách đường xa” vừa gợi sự mong ngóng, khao khát vừa gợi sự xa cách, khó khăn, vô vọng.
  • Áo em trắng quá nhìn không ra: màu trắng tinh khôi như mối tâm tình dành cho em nhưng cũng phủ lên màu sương khói, mơ hồ lên niềm hi vọng đáng thương của tác giả.
• Câu thơ “Ai biết tình ai có đậm đà?” vẫn biểu hiện niềm tha thiết với đời vì nó vẫn thể hiện sự mong mỏi của nhà thơ về tình đời, tình người. Dù vậy, câu hỏi tu từ ấy một lần nữa đặc tả nỗi cô đơn, tuyệt vọng của một tâm hồn rất đỗi yêu đời, tha thiết với cuộc sống.

Đặc sắc trong tứ thơ và bút pháp của bài thơ:

• Tứ thơ: vận động từ bên ngoài vào bên trong tâm tưởng, từ vui sang buồn, từ khao khát sang tuyệt vọng.
• Bút pháp: tả cảnh ngụ tình, lãng mạn, tượng trưng siêu thực…