Hướng dẫn trả lời
Tìm hiểu mâu thuẫn trái tự nhiên ở nhân vật “thầy’’ qua việc phân tích ba khía cạnh sau :
- “Thầy’’ liên tiếp bị đặt vào tình huống nào ?
- “Thầy’’ đã giải quyết tình huống đó ra sao ?
- Trong quá trình giải quyết các tình huống, “thầy’’ đã tự bộc lộ cái dốt của mình như thế nào ?
Tình huống | Cách giải quyết và bản chất của thầy |
Gặp chữ kê trong sách Tam thiên tự thầy không đọc được, học trò lại hỏi gấp | + Thầy cuống và nói liều: Dủ dỉ là con dù dì → Dốt nát, trình độ kém cỏi. + Bảo học trò nói khẽ → Sĩ diện, giấu dốt. |
Khấn thổ công | + Xin đài xác nhận chữ đó có phải là dù dì không → mê tín + Bảo học trò đọc to → Tự đắc, khoe khoang, tự phơi bày cái dốt |
Bố học trò phát hiện thầy dạy sai và hỏi thầy | + Nghĩ thầm Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa → thầy tự nhận thức được sự dốt nát của mình. + Giải thích cho chủ nhà: Tôi vẫn biết…con gà kia → Bao biện, chống chế |
Hãy chỉ ra ý nghĩa phê phán của truyện (Có phải chỉ phê phán một đối tượng cụ thể là anh học trò dốt không?)
- Phê phán thói giấu dốt – một tật xấu trong một bộ phận nhân dân.
- Đằng sau sự phê phán, truyện còn ngầm khuyên răn mọi người, nhất là những người đi học, chớ nên giấu dốt, hãy mạnh dạn học hỏi không ngừng.