Soạn văn 12
Tự do - Pôn Ê-luy-a
Bố cục & Nội dung chính
Bố cục:
- Phần 1 (11 khổ thơ đầu): hình thái của tự do
- Phần 2 (còn lại): khát vọng cháy bỏng tự do
Nội dung chính:
“Tự do” thể hiện tình yêu tự do tha thiết tuôn trào trong trái tim nhà thơ đã đồng vọng trong tâm hồn cả dân tộc. Khát khao tự do biến thành khát khao hành động để giành lấy tự do cho tất cả mọi người.
Hướng dẫn trả lời
Đọc kĩ bài Tự do để tìm hiểu chủ đề của tác phẩm. Tìm hiểu cách liệt kê các hình ảnh trong bài thơ.
Chủ đề của tác phẩm thể hiện ngay trong nhan đề: Tự do. Chủ đề này xuyên suốt bài thơ và xuất hiện liên tục trong cách viết tên tự do lên khắp nơi khắp chốn (11 khổ đầu) và suốt đời gắn bó với tự do (khổ cuối).
Cách liệt kê các hình ảnh:
- Mỗi khổ thơ đều xuất hiện liên tiếp các hình ảnh thu được bằng thị giác như trang vở, bàn học, cây xanh, đất cát, tuyết, trang sách, tro tàn, gươm đao, mũ áo , sa mạc, rừng hoang, tổ chim, hoa trái, khoanh bánh trắng, trời xanh, vầng trăng, tàu thuyền…, bằng cảm giác về màu sắc (trời trong xanh, khoanh bánh trắng, rực vàng son) không theo trật tự hay logic nào → tính chất ngẫu hứng trong cảm xúc, phản ánh mĩ học siêu thực có tác dụng làm nổi bật sự hiện hữu đáng có của tự do ở khắp mọi nơi.
Tìm hiểu kết cấu "Tôi viết tên em” của mỗi khổ thơ, cách lặp từ theo kiểu "xoáy tròn" (trên…trên) và nhạc điệu bài thơ. Phân tích cách sử dụng đại từ em.
Câu kết Tôi viết tên em lặp lại ở cuối các khổ thơ: cho thấy dòng cảm xúc dào dạt, thiết tha và tình yêu mãnh liệt dành cho tự do. Cách lặp lại ấy cũng tạo tính nhạc, điệp khúc ấn tượng cho bài thơ.
Cách lặp từ trên…trên…theo kiểu xoáy tròn: tạo sự lan tỏa triền miên và rộng khắp cho tự do và tạo nhạc tính bay bổng cho bài thơ.
Cách sử dụng đại từ em: để gọi tự do là cách nhà thơ nhân hóa khái niệm trừu tượng này. Cách gọi này giúp nhà thơ diễn tả mối quan hệ thân mật, gắn bó và tình yêu thiết tha dành cho tự do.
So sánh ý nghĩa các từ "trên" được sử dụng nhiều lần trong bài để chỉ không gian và thời gian.
- Từ trên chỉ không gian, khi thì là những vật cụ thể, hữu hình (trang vở, bàn học, cây xanh…), khi thì là những vật trừu tượng, vô hình (thời thơ ấu âm vang, điều huyền diệu đêm đêm, …).
- Từ trên chỉ thời gian, khi thì đang ngồi học, khi đang chơi, khi đang đọc sách, khi đang viết, khi còn nhỏ, khi mơ, khi ăn, khi ngắm bầu trời…
→ Từ trên được sử dụng linh hoạt, mềm dẻo giúp bày tỏ tình yêu thiết tha và đáng quý trọng của nhà thơ dành cho tự do.
Trong câu thơ "Tôi viết tên em" được lặp đi lặp lại, tôi có thể là tác giả và cũng có thể là những độc giả của bài thơ; viết có thể là "ghi, chép", có thể hiểu là "hành động". Từ đó hãy suy luận để chỉ ra tính chất thánh ca của bài thơ này trong cuộc khánh chiến chống phát xít Đức.
Tính chất thánh ca của bài thơ:
- Tự do được viết lên ở mọi lúc, mọi nơi, trong mọi khoảng không gian và thời gian.
- Tự Do gắn với những điều giản dị, đời thường trong cuộc sống của mỗi người.
- Tự do là khát khao cháy bỏng, chân thành và mãnh liệt luôn tồn tại trong mỗi con người.
Nhiều người quan tâm
-
Khái quát văn học Việt Nam từ đầu cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỉ 20
-
Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí
-
Tuyên Ngôn Độc Lập - Hồ Chí Minh (Tác giả)
-
Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt
-
Viết bài làm văn số 1: Nghị luận xã hội
-
Tuyên Ngôn Độc Lập - Hồ Chí Minh (Tác phẩm)
-
Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt (tiếp theo)
Thảo luận