Soạn văn 12
Luật thơ (tiếp theo)

Soạn văn 12

Luật thơ (tiếp theo)

  1. Soạn văn
  2. Lớp 12
  3. Luật thơ (tiếp theo)

Hướng dẫn trả lời
Hướng dẫn trả lời

Câu 1 Trang 127 SGK Ngữ Văn 12 - Tập 1

So sánh những nét giống nhau và khác nhau về cách gieo vần, ngắt nhịp, hài thanh trong luật thơ ngũ ngôn truyền thống ở bài Mặt trăng (mục II.3 trang 103-104 SGK) với đoạn thơ năm tiếng bài Sóng của Xuân Quỳnh sau đây:

Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ.
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Giống: về số tiếng trong một dòng (5 tiếng), đều có thể dùng vần chân, vần liền, vần lưng, vẫn cách,…Các thanh bằng trắc cũng có thể đối nhau, nhất là những vị trí quan trọng.

Khác:

  • Bài thơ Mặt trăng:
    • Số tiếng: 5, số dòng: 8 (thơ tứ tuyệt chỉ có 4 dòng).
    • Vần: một vần (độc vận), vần cách.
    • Nhịp: nhịp lẻ 2/3.
    • Hài thanh: luân phiên B – T hoặc niêm B – B, T – T ở tiếng thứ 2, thứ 4.
  • Đoạn thơ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh:
    • Số tiếng: 5, số dòng: mỗi khổ 4 dòng hoặc 5 dòng.
    • Vần: có vần cách (thế, trẻ), có vần chân (trẻ, bể; lớn, lên).
    • Nhịp: 1/2/2, 2/3 hoặc 3/2.
Câu 2 Trang 127 SGK Ngữ Văn 12 - Tập 1

Phân tích cách gieo vần, ngắt nhịp khổ đầu bài thơ Tống biệt hành của Tâm Tâm để thấy sự đổi mới, sáng tạo trong thể thơ bảy tiếng hiện đại so với thất ngôn truyền thống.

Đưa người ta không đưa qua sông
Sao có tiếng sóng ở trong lòng?
Bóng chiều không thắm, không vàng vọt,
Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong?

  • Cách gieo vần: vần chân, độc vận.
  • Ngắt nhịp: ngoài nhịp quen thuộc 4/3 còn có nhịp 2/5 mới mẻ, táo bạo.
  • Hài thanh: câu đầu toàn thanh bằng, câu hai có ba thanh trắc đi liền nhau, câu thứ tư nhiều thanh bằng, đoạn thơ sử dụng điệp từ.

→ Tất cả gợi giọng điệu độc đáo, vừa da diết vừa rắn rỏi, hiên ngang.

Câu 3 Trang 127 SGK Ngữ Văn 12 - Tập 1

Dùng các kí hiệu B (bằng), T (trắc), Bv (bằng, vần), (niêm), Đ (đối), / (gạch nhịp) để ghi lại mô hình âm luật trong bài thơ thất ngôn tứ tuyệt sau:

MỜI TRẦU

Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi
Này của Xuân Hương mới quệt rồi
Có phải duyên nhau thì thắm lại,
Đừng xanh như lá bạc như vôi.

Mô hình âm luật trong bài thơ Mời trầu như sau:

Câu 4 Trang 127 SGK Ngữ Văn 12 - Tập 1

Tìm những yếu tố vần, nhịp và hài thanh của khổ đầu bài thơ Tràng giang của Huy Cận để chứng minh ảnh hưởng của thể thơ thất ngôn bát cú trong thơ mới.


Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả
Củi một cành khô lạc mấy dòng

Ảnh hưởng của thơ thất ngôn Đường luật đối với thơ mới:

  • Gieo vần: sông - dòng: vần cách
  • Nhịp: 4/3
  • Hài thanh:
    • Tiếng 2: gợn, thuyền, về, một: T – B – B – T
    • Tiếng 4: giang, mái, lại, khô:  B –T – T – B
    • Tiếng 6: điệp, song, trăm, mấy: T – B – B – T

⇒ Vần, nhịp, hài thanh đều giống thơ thất ngôn tứ tuyệt .

Sóng gợn tràng giang / buồn điệp điệp

  T     T      B     B        B     T     T

Con thuyền xuôi mái / nước song song

   B    B       B     T      T      B       B

Thuyền về nước lại / sầu trăm ngả

   B       B     T    T     B    B      T

Củi một cành khô / lạc mấy dòng.

  T   T     B     B     T      T      B

→ Nhìn chung, thể thơ thất ngôn Đường luật có nhiều ảnh hưởng với thơ mới, như trong ví dụ trên thì vần, nhịp và hài thanh trong bài Tràng giang tương tự như vần, nhịp và hài thanh trong thể thơ thất ngôn bát cú.

Nhiều người quan tâmNhiều người quan tâm

{{lessonTitle}}Thảo luận